วัฏจักรเศรษฐกิจ คืออะไร มีประโยชน์อย่างไรกับการลงทุน

วัฏจักรเศรษฐกิจ คือวงจรการเคลื่อนตัวของระบบเศรษฐกิจ กล่าวคือไม่มีระบบเศรษฐกิจใดเติบโตอยู่ตลอดเวลาและไม่มีระบบเศรษฐกิจใดตกต่ำอยู่ตลอดเวลา จะต้องมีการถดถอยและปรับตัวอยู่เสมอ ซึ่งการเรียนรู้ระบบวัฏจักรเศรษฐกิจ ถือเป็นเรื่องสำคัญอย่างมากสำหรับนักธุรกิจหรือผู้ลงทุนในตลาดหุ้น เพราะถ้าหากเราสามารถคาดการณ์ วัฏจักรเศรษฐกิจได้ว่าอยู่ในช่วงใด เราก็สามารถใช้โอกาสนี้เพื่อปรับพอร์ต หรือวิธีการลงทุนให้เหมาะสมกับช่วงเวลานั้นๆ เพื่อให้ตอบแทนที่ดีและมีความเสี่ยงที่เหมาะสม วัฏจักรเศรษฐกิจจะแบ่งออกเป็น 4 ช่วงหลักดังนี้

1. ช่วงเศรษฐกิจขยายตัว (Expansion)

เป็นช่วงที่เศรษฐกิจเริ่มกลับมาฟื้นตัวหลังจากผ่านช่วงเวลาที่ตกต่ำมากที่สุด ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับการลงทุน เพราะไม่ว่าจะลงทุนอะไรก็มักจะกำไรไปหมด ภาคครัวเรือนและภาคเอกชนมีความมั่นใจในระบบเศรษฐกิจมากขึ้น ทำให้ภาคครัวเรือนมีการจับจ่ายใช้สอยมากขึ้น และภาคเอกชนก็กลับมาลงเพิ่มขึ้นทำให้เศรษฐกิจขยายตัว เนื่องการมีเม็ดเงินหมุนในระบบเศรษฐกิจเพิ่มขึ้น

2. ช่วงเศรษฐกิจรุ่งเรือง (Peak)

เป็นช่วงเวลาที่อยู่ในจุดสูงสุดของระบบเศรษฐกิจ ซึ่งเป็นช่วงที่มีอัตราการจ้างงานสูงที่สุด อัตราการว่างงานต่ำประชาชนมีกำลังการใช้จ่ายสูง การจับจ่ายใช้สอยสะพัด ทำให้ภาคการผลิตเริ่มขาดแคลนแรงงานในการผลิต ทำให้ต้องยอมจ้างพนักงานที่มีคุณภาพต่ำและค่าจ้างที่สูงขึ้น ทำให้ต้นทุนในการผลิตสูงขึ้นและผลผลิตคุณภาพต่ำลง ทั้งหมดนี้ก็เพื่อเพิ่มกำลังการผลิตให้เพียงพอต่อความต้องการของตลาด อัตราเงินเฟ้อก็ปรับตัวสูงขึ้นต่อเนื่อง

3. ช่วงเศรษฐกิจถดถอย (Contraction)

เมื่อผ่านจุดสูงสุดของระบบเศรษฐกิจไปแล้วระบบเศรษฐกิจจะเข้าสู่สภาวะถดถอย ในช่วงนี้จะเห็นตัวเลขทางด้านเศรษฐกิจที่เคยปรับตัวขึ้นต่อเนื่องจะค่อยๆปรับตัวลดลง เช่น อัตราการจ้างงานต่ำลง การใช้จ่ายของภาคครัวเรือนต่ำลง ซึ่งเกิดจากหลายปัจจัยเช่น อัตราเงินเฟ้อที่สูงขึ้นทำให้ข้าวของเครื่องใช้มีราคาสูง ส่งผลให้ภาคครัวเรือนไม่มีกำลังซื้อที่เพียงพอ ซึ่งมีผลทำให้ภาคการผลิตขายสินค้าไม่ได้ จึงต้องลดกำลังการผลิตลง ไม่เกิดการจ้างงานเพิ่ม มีผลทำให้เศรษฐกิจถดถอย หากในภาครัฐบาลและภาคเอกชนเตรียมพร้อมรับมือกับช่วงถดถอย การถดถอยจะเป็นแบบค่อยเป็นค่อยไป แต่ถ้าหากไม่มีการเตรียมการจะถดถอยจะรวดเร็วและรุนแรง

4. ช่วงเศรษฐกิจตกต่ำ (Trough)

เป็นช่วงตกต่ำที่สุดของวัฏจักรเศรษฐกิจ เป็นภาวะที่มีตัวเลขการว่างงานสูง สินค้าและบริการขายได้ต่ำ เป็นช่วงที่ภาคเอกชนรู้สึกท้อและหมดหวัง เพราะทำอะไรก็มักจะขาดทุนไปหมด ภาคครัวเรือนไม่มั่นใจในการจับจ่ายใช้สอย จึงไม่มีเงินเข้ามาหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจทำให้เศรษฐกิจอยู่ในช่วงที่ตกต่ำที่สุด

ประโยชน์จากการคาดการณ์วัฏจักรเศรษฐกิจ

การคาดการณ์วัฏจักรเศรษฐกิจ ถือเป็นสิ่งสำคัญในการประกอบธุรกิจหรือการลงทุนในด้านต่างๆ หากเรามีการคาดการณ์ไว้ เราก็สามารถใช้โอกาสในการลงทุนได้อย่างเหมาะสม เช่น หากเรารู้ว่าเศรษฐกิจอยู่ในช่วงขยายตัว เราก็เพิ่มกำลังการผลิตหรือเพิ่มสัดส่วนการลงทุนที่สูงเพราะเป็นช่วงที่มีความเสี่ยงต่ำ ทำให้เราได้อัตราผลตอบแทนที่สูง หรือหากเรารู้ว่าเศรษฐกิจกำลังจะเข้าสู่ช่วงถดถอยเราก็สามารถเตรียมการไว้รองรับได้เพื่อให้เกิดความเสียหายน้อยที่สุด เช่น เตรียมพร้อมสำหรับการลดกำลังการผลิต ลดค่าใช้จ่าย เตรียมเงินสดไว้สำหรับลงทุนในเวลาที่เหมาะสมในอนาคตเป็นต้น